Wapnowanie porzeczki czarnej i czerwonej – dlaczego to ważne?
Published: 2025-09-10 /
Updated: 2025-09-24
Wapnowanie porzeczki czarnej i czerwonej odgrywa ogromną rolę w utrzymaniu odpowiednich warunków glebowych, które decydują o zdrowym wzroście i obfitym owocowaniu krzewów. Porzeczki najlepiej rozwijają się w podłożu o odczynie lekko kwaśnym lub zbliżonym do obojętnego. Dlatego spadek pH gleby poniżej 5,5 wymaga szybkiej reakcji. Dlaczego nie warto odkładać tego zabiegu? Jakie pH preferują porzeczki i jak odczyn gleby wpływa na wielkość i jakość plonu?
Spis treści
Jakie pH preferują porzeczki?
Porzeczki najlepiej rozwijają się w glebie o odczynie lekko kwaśnym, mieszczącym się w granicach 6,2-6,7 (Buler, 2013). Takie warunki sprzyjają prawidłowemu wzrostowi krzewów, wysokiemu plonowaniu i dobrej jakości owoców.
Pod plantacje porzeczki najlepiej sprawdzają się gleby lessowe o klasie bonitacyjnej od I do IV. Natomiast należy unikać gleb lekkich, piaszczystych czy zbyt ciężkich. Porzeczki dobrze rosną na terenach równinnych lub lekko nachylonych. Tereny strome, mocno pagórkowate czy nieckowate, gdzie łatwo o zastoiska mrozowe, nie są odpowiednie do ich uprawy, gdyż zwiększają ryzyko uszkodzeń. Dodatkowo komplikują zabiegi pielęgnacyjne oraz zbiór owoców.
Kiedy wapnować glebę pod porzeczki?
Decydując się na założenie plantacji porzeczki zabieg wapnowania najlepiej przeprowadzić rok wcześniej. Zbyt późny zabieg może nie pozwolić na podniesienie odczynu gleby do wymaganej wartości.
Kiedy wapnować istniejącą już plantację porzeczek?
Wapnowanie porzeczki czarnej i czerwonej można wykonywać w dwóch terminach, tj.:
wczesną wiosną (luty-marzec), jeszcze przed rozpoczęciem wegetacji
lub jesienią (październik-listopad)
Jeżeli podczas zakładania plantacji porzeczki odczyn gleby był optymalny, kolejny zabieg wapnowania można przeprowadzić po upływie 3 czy nawet 4 lat. Jednak zabiegi wapnowania wykonywane w tak dużych odstępach czasowych powodują, że odczyn gleby może się wahać. To z kolei osłabia wzrost roślin i obniża ich plonowanie. Z tego powodu zaleca się utrzymywanie pH gleby na optymalnym poziomie przez cały okres eksploatacji plantacji. Dla stabilizacji pH, po osiągnięciu optymalnego odczynu dla porzeczek, wskazane jest więc coroczne stosowanie wapna w dawce około 300 kg CaO na hektar (Łabanowska, 2023).
Wapnowanie pod porzeczki – rekomendowane produkty
Na glebach lekkich zaleca się wapnowanie porzeczki nawozami w formie węglanowej. Natomiast na glebach średnich i ciężkich przed założeniem plantacji można stosować formę tlenkową lub węglanową. Warto jednak pamiętać, że formy tlenkowe działają w glebie bardzo gwałtownie i miejscami mogą podnieść pH nawet do 12. Na już założonych plantacjach najlepiej stosować wapno węglanowe, które jest bezpieczne dla roślin i działa stopniowo, długotrwale regulując pH gleby, np. wapno granulowane Polcalc III Generacji®. W przypadku stwierdzenia niedoborów magnezu warto zastosować nawozy wapniowe zawierające również ten pierwiastek, takie jakPolcalc Magnez Plus, które skutecznie poprawiają odczyn gleby i jednocześnie dostarczają roślinom niezbędnego wapnia i magnezu.
Czym grozi brak wapnia w uprawie porzeczki?
Wapnowanie porzeczki czarnej i czerwonej przynosi roślinom korzyści na wielu poziomach. Podnosząc pH gleby, zmniejsza się toksyczny wpływ glinu, który w kwaśnym środowisku utrudnia pobieranie i transport wapnia – bardzo ważnego pierwiastka dla prawidłowego rozwoju roślin.
Niedobór wapnia w uprawach porzeczki osłabia ściany komórkowe, zaburza stabilizację błon i rozwój systemu korzeniowego. Rośliny gorzej plonują, a owoce stają się mniej jędrne, szybciej tracą turgor oraz są podatniejsze na uszkodzenia i ulegają szybszemu psuciu. Wizualne objawy niedoboru wapnia w roślinach widoczne są już na najmłodszych liściach. Przyjmują one postać chlorotycznych plam. Same liście są pomarszczone, a ich brzegi mają nieregularny kształt.
FAQ – wapnowanie pod porzeczki
Jakie pH gleby jest najlepsze dla porzeczek?
Porzeczki najlepiej rozwijają się w glebie o odczynie lekko kwaśnym, w zakresie pH 6,2–6,7. Takie warunki sprzyjają prawidłowemu wzrostowi krzewów, wysokiemu plonowaniu i dobrej jakości owoców.
Na jakich glebach najlepiej zakładać plantację porzeczki?
Najlepsze będą gleby lessowe o klasie bonitacyjnej od I do IV. Należy unikać gleb zbyt lekkich, piaszczystych oraz ciężkich, a także terenów stromych i zagrożonych zastoiskami mrozowymi.
Kiedy należy wapnować glebę przed założeniem plantacji?
Zabieg wapnowania najlepiej przeprowadzić rok wcześniej, aby gleba miała czas ustabilizować pH do optymalnego poziomu.
Czy istniejące plantacje porzeczki również trzeba wapnować?
Tak. Wapnowanie można wykonywać wczesną wiosną (luty–marzec) lub jesienią (październik–listopad). Dla stabilnego pH gleby zaleca się stosowanie corocznych, mniejszych dawek wapna.
Jakie wapno stosować pod porzeczki?
Na nowych plantacjach zakładanych na glebie średniej lub ciężkiej można używać zarówno form węglanowych, jak i tlenkowych, w przypadku gleb lekkich zalecana jest forma węglanowa. Na istniejących plantacjach najbezpieczniejsze jest wapno węglanowe. Przykładem są granulowane nawozy Polcalc III Generacji® oraz Polcalc Magnez Plus, które działają stopniowo i bez ryzyka uszkodzenia roślin.
Jakie są skutki niedoboru wapnia w porzeczce?
Brak wapnia prowadzi do słabszego systemu korzeniowego, deformacji młodych liści i gorszego plonowania. Owoce szybciej tracą jędrność, są bardziej podatne na uszkodzenia i krócej zachowują świeżość.
Bibliografia
Buler Z. (2013). Przygotowanie gleby oraz zakładanie plantacji. W: B. Łabanowska (red.), Metodyka integrowanej ochrony porzeczki dla producentów i doradców. Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach, Skierniewice.
Łabanowska B. (red.) (2023). Metodyka Integrowanej Produkcji Porzeczki Czarnej i Czerwonej. Integrowana produkcja urzędowo kontrolowana. Opracowanie zbiorowe. Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Główny Inspektorat, Warszawa.
Autor wpisu
Polcalc to uznana i solidna marka nawozów wapniowych. Od 2009 roku wspieramy rolników w osiąganiu lepszych plonów, oferując innowacyjne produkty i dzieląc się wiedzą opartą na doświadczeniu w terenie. Nasze rozwiązania łączą najwyższą skuteczność z nowoczesną technologią, tym samym pomagamy dbać o żyzność gleby i opłacalność upraw.
