Podstawy wapnowania

Opublikowano: 2023-05-01 / Data ostatniej aktualizacji: 2025-04-29

Wapnowanie według naszego eksperta czyli najczęściej zadawane pytania o wapno i nawozy wapniowe, a także podstawy wapnowania – kiedy, czym i jak je stosować, by poprawić jakość gleby i zwiększyć plony.

Podstawy wapnowania. Jakie są korzyści z wapnowania gleby?

Odpowiedź eksperta: efektem wapniowania jest szereg pozytywnych zmian cech gleby. 

Jakie zmiany zachodzą w glebie po wykonaniu wapnowania?

Obniżenie zakwaszenia gleby

Podstawowym i najważniejszym celem wapnowania jest obniżanie zakwaszenia gleby, czyli tak zwanego pH gleby. Każdy rolnik sam powinien wiedzieć, jak badać pH i jakie dawki zastosować pod konkretną roślinę. Jest to obecnie wiedza niezbędna i nie należy polegać wyłącznie na informacjach od producentów nawozów, gdyż zazwyczaj są one zbyt ogólnikowe. Niektóre rośliny są bardzo czułe na wapnowanie i wiedza jak przygotować glebę pod konkretną uprawę może zaowocować wzrostem plonu nawet do 20-60 proc.

Prawidłowa struktura gleby

Kolejna ważna korzyść jaką przynosi wapnowanie to prawidłowa struktura gleby. Do najważniejszych parametrów gleby, które poprawiają się na skutek wapnowania należą:

• poprawa struktury grudkowatości gleby
• lepsze napowietrzenie
• zwiększenie porowatości i równowagi systemów mikrobiologicznych oraz aktywności organizmów żywych
• lepsza cyrkulacja wody i wymiana substancji organicznej
• polepszenie dostępności składników mineralnych

Te wszystkie procesy korzystnie wpływają na dobrostan gleby i powstrzymują procesy jej biodegradacji.

Zobojętnienie kwasów pochodzenia chemicznego

Wapnowanie zobojętnia kwasy pochodzenia chemicznego powodując zahamowanie ich przenikania do produktów rolnych. Większość chemikaliów pod wpływem kontaktu z wapniem zostaje zobojętniona. Łatwo sobie wyobrazić jak wielkie znaczenie ma to dla jakości produktów rolnych, szczególnie tych których odbiorcy wymagają zapewnienie wysokich parametrów.

Po czym poznać że gleba wymaga wapnowania?

Jeszcze 20-30 lat temu naukowcy zalecali identyfikację na polach tzw. bioindykatorów kwasowości gleby. Są to niektóre gatunki dzikich roślin, które preferują gleby o wysokim stopniu zakwaszenia.

Najnowsze badania ujawniły ogromną niedokładność takiej metody. Miarodajne mogą być jedynie próby ustalania zakwaszenia metodami laboratoryjnymi. Uzyskany wynik badania pozwala na dość precyzyjne ustalenie zakresu i terminu optymalnego wapniowania pól lub zasiewów.

Zakres odczynu dla większości upraw w Polsce powinien oscylować wokół pH od 5,5 do 6,5. W przypadku roślin wrażliwych pH powinno wynosić od 6,0 do 7,0. Szczególnie godne polecenie jest wdrożenie systematycznego i inteligentnego systemu wapniowania dla poszczególnych pól i upraw. System ten wymaga systematycznej kontroli zakwaszenia gleb (pH) oraz elastycznego ustalania wysokości dawek preparatu wapniowego. Szczegółowe tabele dawkowania zawarte są zawsze w materiałach informacyjnych producenta. Efektem takiego postępowania będzie uzyskanie i utrzymanie dobrostanu roślin – a więc również zwyżka plonów i satysfakcja rolnika.

Jak zbadać pH gleby? Gdzie szukać informacji na temat odpowiedniego pH dla konkretnej uprawy?

Odpowiedź eksperta: badanie odczynu gleby nie jest czynnością skomplikowaną. Nie każdy posiada jednak wiedzę i czas, aby samodzielnie przeprowadzać tego rodzaju testy, mimo że stanowią one jeden z kluczowych elementów w poznaniu podstaw wapnowania i właściwym doborze nawozów wapniowych.

Co do urządzeń badających odczyn pH należy zachować ostrożność. Na rynku można zaopatrzyć się w takie przyrządy, ale ich wiarygodność jest bardzo wątpliwa. Jedynie urządzenia z wyższej półki cenowej, które można kalibrować mogą wykazywać prawidłowości w pomiarach. Eksperymenty przeprowadzone na tanich urządzeniach do pomiaru pH gleby wykazały ich całkowitą niezgodność ze stanem faktycznym. Lepszym rozwiązaniem jest zlecenie tego rodzaju badań specjalistycznemu laboratorium, np. najbliższej Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej.

Jakie są rodzaje wapna stosowanego w rolnictwie?

Odpowiedź eksperta: W rolnictwie stosuje się trzy główne rodzaje wapna różniące się zasadniczo składem i właściwościami chemicznymi. Są to:

• wapno tlenkowe, inaczej: wapno palone lub wapno budowlane, o wzorze chemicznym CaO. Jest to wapno uzyskiwane sztucznie, w wyniku prażenia kamienia wapiennego. Wapno tlenkowe jest zbyt wysoko reaktywne. Istnieje w tym przypadku realna groźba zjawiska przewapnowania gleby, gdyż w reakcji z wodą powstaje wodorotlenek wapnia o wzorze chemicznym Ca(OH)2, który jest substancją silnie żrącą;

• wapno węglanowe, inaczej: kreda pylista, kreda pastewna, mączka wapienna lub kreda jeziorna, o wzorze chemicznym CaCO3. Wapno węglanowe jest uzyskiwane poprzez kruszenie i mielenie skał wapiennych lub jako kopalina w kopalniach odkrywkowych. Wapno węglanowe występuje w przyrodzie naturalnie w postaci skał wapiennych. Podstawowym problemem w przypadku wapna węglanowego jest różny stopień czystości składu chemicznego. Nie każde wapno węglanowe daje dobre efekty jako nawóz. Najlepsze nawozy węglanowe to takie, które są najdrobniej zmielone i nie zawierają zanieczyszczeń ani wody. Zakup nawozu zawierającego jedynie 70 proc. czystego składnika aktywnego oznacza, że aż 30 proc. masy stanowią niepożądane domieszki, takie jak glina i woda. W praktyce to jak zakup 100 worków, z których efektywnie tylko 70 realnie wpływa na poprawę właściwości gleby.

• wapno dolomitowe, inaczej: wapno kopalniane, wapno drobno kruszone. To nawóz, który oprócz funkcji odkwaszającej dostarcza również magnezu przyswajalnego dla roślin uprawnych. Dolomit jest produktem nawozowym pochodzącym z okresu Dewon. Dlatego jest to produkt o nieco mniejszej reaktywności. Jednak jako jedyny z nawozów wapniowych zawiera w swoim składzie wysoką naturalną zawartość magnezu wynosząca do 16 proc. MgO. Należy wspomnieć, że jony magnezu mają o 40 proc. wyższą zdolność odkwaszania gleby niż wapń.

Jak często należy wapnować glebę?

Odpowiedź eksperta: dotychczas zalecano wapnowanie gleb raz na kilka lat. Jednak zabiegi wykonywane z taką częstotliwością nie zapobiegają degradacji gleb. Problemem jest tu również uznaniowa, często wręcz przypadkowa, wielkość dawek wapnia wprowadzanych do gleby. Zrozumienie takich kwestii jak częstotliwość zabiegów i odpowiednie dawkowanie to podstawy wapnowania, bez których trudno mówić o skutecznej poprawie jakości gleby.

Najnowsze badania wykazały, że optymalny odczyn gleby powinien wynosić minimum pH 6,0 (Pietr i Krysztoforski 2022). Dlatego konieczne jest stosowanie wapna tak często – nawet corocznie – aby uzyskany optymalny odczyn gleby, tj. minimum pH 6,0 nie uległ obniżeniu. Utrzymanie tego odczynu wpływa korzystnie na chemiczne, fizyczne i biologiczne właściwości gleby. 

Kiedy należy wapnować glebę?

Odpowiedź eksperta: sposób wapnowania zależy od uprawy. Najlepszy termin na rozsiewanie wapna przypada na okres pomiędzy zbiorami plonów a późną jesienią, a nawet zimą.

Okres pożniwny charakteryzuje się zwykle dobrym nawodnieniem, co bezpośrednio przekłada się na przyspieszenie rozpuszczania wapna w glebie. Istotnym elementem jest tutaj również czas aktywacji wapna, który w tym okresie jest dłuższy, gdyż trwa od momentu zebrania upraw do siewu lub sadzenia roślin. Jak można zauważyć ten długi okres pozwala na wykonanie prób glebowych, spokojny dobór odpowiedniego nawozu, co w efekcie końcowym skutkuje poprawnością całego zabiegu.

W tym kontekście szczególnie polecane są nawozy granulowane. Nawozy granulowane nie wymagają tak intensywnego mieszania z glebą. Mogą być również stosowane w okresie zimowym i wczesną wiosną – polecane pod zboża ozime, rzepak, plantacje wieloletnie, trwałe użytki zielone.

Nawóz granulowany jest także najlepszą formą wapna do stosowania pogłównego – ratującego plon. Wtedy termin wysiewu może przypadać na fazę wzrostową rośliny.

Kiedy najlepiej siać wapno granulowane?

Ile wapna należy wysiać na hektar gleby?

Odpowiedź eksperta: na dawkowanie wapna ma wpływ wiele czynników środowiskowych i agrotechnicznych. Stąd nie można jednoznacznie stwierdzić, bez dodatkowych badań, jaka ilość wapna na hektar będzie wystarczająca dla uzyskania satysfakcjonującego wyniku.

Przy dawkowaniu wapna istotnymi czynnikami są np. pH gleby oraz rodzaj stosowanego nawozu wapniowego. Wapno tlenkowe, węglanowe czy kredowe mają odmienne zastosowania dla różnych gleb i zróżnicowany czas reakcji. Nie bez wpływu pozostaje również sam sposób wapnowania.

Wielu rolników sądzi, że wystarczające jest wapnowanie pól co kilka lat dużymi dawkami nawozu. Nie jest to prawda. Ostatnie badania naukowe wskazują, że najlepsze wyniki można osiągnąć poddając pola systematycznym, corocznym zabiegom wapnowania – przy zastosowaniu mniejszych dawek. Zachowując taką strategię zabiegów agrotechnicznych, w przypadku większości typów gleb i rodzajów roślin wystarczające będą dawki od 400 do 1200 kg na 1 ha. Dawki te rosną w przypadku zakwaszonych gleb ciężkich. Potrzeby wapnowania można wówczas szacować na około 800 – 2000 kg na 1 ha/rocznie. Uwaga: w przypadku wapna tlenkowego nie należy odkwaszać zbyt gwałtownie dużymi dawkami gdyż można przewapnować lub przesuszyć glebę.

Dlaczego niektórzy producenci zalecają wysiew nawet 10-15 ton wapna węglanowego, a inni zalecają wysiew 1-2 ton na hektar ?

Odpowiedź eksperta: wszystko zależy od systemu wapnowania i odczynu pH gleby. Wysiewanie wapniowych nawozów granulowanych często jest elementem systemu corocznego dokarmiania roślin. Stąd wynikają mniejsze dawki – producenci zakładają, że pH gleby jest ustabilizowane. Preparat wapniowy służy więc do wprowadzenia niezbędnej dawki wapnia i niejako „przy okazji” uzyskuje się również efekt podtrzymania właściwego pH gleby.

W przypadku pylistych nawozów węglanowych często podaje się dawkę do odkwaszenia gleby na 4 -5 lat. Dlatego dawka jest odpowiednio większa. Wielkość dawki uzależniona jest też od składu chemicznego preparatu. Obowiązuje tu jedna zasada: im lepszy nawóz, tym mniejsze dawki. W przypadku wapna tlenkowego różnice w podawanych dawkach wynikają również z zawartości CaO. Może ona oscylować pomiędzy 40 a 80 proc.

Czy wapnowanie może szkodzić roślinom?

Odpowiedź eksperta: w przypadku wapna tlenkowego istnieje ryzyko przewapnowania gleby, gdyż zbyt duża ilość wodorotlenku wapnia, który powstanie w wyniku kontaktu z wodą zawartą w glebie, może zniszczyć uprawy. Natomiast przewapnowanie wapnem węglanowym nie jest właściwie możliwe. Jest to produkt pochodzenia naturalnego, a jego absorpcją „sterują” same rośliny – pobierając odpowiednią ilość produktu z gleby. Dobrym przykładem są tu gleby z płytko zalegającą skałą wapienną. Węglan wapnia może w nich stanowić nawet 20-30 proc. masy, tj. w glebie z 1 ha powierzchni pola około 1000-1500 ton stanowi wapno. Jednocześnie jedynie około 1 proc. wapnia obecnego w glebie uczestniczy aktywnie w procesach glebowych związanych z odżywianiem roślin.

Czy wapno można mieszać z wodą i stosować jako oprysk np. drzewek czy warzyw?

Odpowiedź eksperta: co do skuteczności stosowania wapna jako oprysk, obiegowe opinię są podzielone i często sprzeczne. Wynika to głównie z mylenia dwóch rodzajów wapna, czyli wapna otrzymywanego sztucznie – wapna tlenkowego (wapno palone, wapno budowlane) oraz wapna naturalnego, czyli węglanowego. Stosowanie wapna tlenkowego jako oprysku może mieć bardzo poważne i niekorzystne konsekwencje dla roślin. Dobór nieodpowiednich dawek może spowodować wręcz spalenie warzyw czy drzewek. Z kolei wapno węglanowe w ograniczonym stopniu wchłaniane jest poprzez liście roślin. W przypadku konieczności interwencyjnego wapnowania w fazie wzrostu roślin, bardziej skuteczne będzie rozsypanie granulatu – tak, aby umożliwić szybszą jego reakcję w glebie.

Jak stosuje się wapno pogłównie i jakie są tego korzyści?

Odpowiedź eksperta: pogłówne stosowanie nawozów wapniowych możliwe jest wyłącznie przy zastosowaniu wapna węglanowego. W przypadku wapna tlenkowego (palonego, budowlanego) pogłówne zastosowanie wapna porazi rośliny i zniszczy uprawę. Szczególnie wskazanym do dokarmiania roślin w czasie wzrostu jest granulowany nawóz węglanowy. Jest on bardzo łatwo wchłaniany z poziomu wierzchniej warstwy gleby. Należy oczywiście dodać, że nie wszystkie rośliny w taki sam sposób reagują na wapnowanie pogłówne. Zależy to przede wszystkim od stopnia wrażliwości na wapnowanie. Im większy stopień wrażliwości tym zabieg będzie skuteczniejszy. O szczegóły należy pytać producentów granulatów.

Jakie wapno jest najlepsze do wysiewania?

Odpowiedź eksperta: obecnie wśród rolników pokutuje jeszcze przekonanie o skuteczności wapnowania produktem w postaci sypkiego nawozu. Jednak znaczna część młodych rolników zauważyła znaczące ograniczenia takich produktów. Wiążą się one z problemami z równomiernym rozsiewaniem i wynikającymi z nich stratami produktu. Aby pokonać te ograniczenia rozpoczęto granulowanie wapna, które pozwala na zminimalizowanie opisywanych strat.

Czy wapno można łączyć z obornikiem, nawozami azotowymi i fosforowymi?

Odpowiedź eksperta: można spotkać wiele rozbieżnych opinii dotyczących łączenia wapna nawozowego z obornikiem, nawozami azotowymi i fosforowymi. W rzeczywistości istnieją dość proste zasady, które trzeba wziąć pod uwagę wapnując glebę.

Jakie to zasady?

1. Wapno tlenkowe nie nadaje się do mieszania (w jakiejkolwiek postaci) z większością nawozów. 
2. Wapno węglanowe nie nadaje się do mieszania z obornikiem, fosforanem amonu (granulowanym), siarczanem amonu (pylistym) i Super Fosfatem (pylistym).

Co więcej, zaleca się zachowanie odstępu 4-8 tygodni pomiędzy wysianiem wapna, a wprowadzeniem do gleby w/w preparatów. Jednocześnie jednak wapno węglanowe, szczególnie w postaci granulowanej, można łączyć z: solami potasowymi, siarczanem potasowym i wapnem tlenkowym.

Jakie wapno stosować na ciężkie i żyzne gleby?

Odpowiedź eksperta: na ciężkie, żyzne gleby możemy stosować wapno tlenkowe, węglanowe lub tlenkowo-węglanowe – zależnie od potrzeb. W przypadku szybkiego odkwaszenia gleby najlepiej sprawdzi się wapno tlenkowe. Jednak zastosowanie wapna tlenkowego należy ograniczyć do minimum, gdyż w dłuższej perspektywie źle wpływa na właściwości chemiczne i fizyczne gleby. Lepsze w dłuższej perspektywie i bezpieczniejsze jest stosowanie nawozów wolniej działających węglanowych.

Jak długo „rozkłada się” wapno?

Odpowiedź eksperta: tempo przyswajania wapna przez środowisko glebowe w dużym stopniu zależy od jego właściwości fizyczno-chemicznych i warunków środowiskowych, tj. nawodnienia, napowietrzenia i temperatury gleby. Przykładowo, tlenkowe nawozy wapniowe (wapno palone-wapno budowlane) reagują bardzo gwałtownie i powodują nadmierne przesuszanie gleby. W przypadku nawozów węglanowych najważniejszym czynnikiem jest ich rozdrobnienie. Im drobniejsze cząstki pyliste tym efekt przenikania gleby jest szybszy, a nawóz skuteczniejszy.

Co oznacza przeliczanie CaO i dlaczego tak się oznacza wapno?

Odpowiedź eksperta: przeliczania CoO wymaga Ustawa, która nakazuje producentom informowanie o składzie nawozu wyrażoną w ilości tlenku. Pomimo, że skład chemiczny wapna węglanowego nie zawiera tlenku (CaO) lecz węglan wapnia (CaCO3). Wprowadzono takie rozwiązanie, aby łatwo można było przeliczyć ilość nawozu potrzebną do odkwaszania gleby po wykonanym badaniu pH oraz żeby łatwo było ocenić wartość nawozową wapna.

Jak zbadać czy producent nie podaje zawyżonego składu? Komu zlecić analizę?

Odpowiedź eksperta: każdy producent wapna nawozowego ma obowiązek na żądanie klienta przedstawić atest określający jakość sprzedawanego produktu. Tego rodzaju dokumenty wydają producentom Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze lub Instytut Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Informacje te powinny znajdować się na opakowaniach sprzedawanych produktów. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości należy zlecić zbadanie produktu przez najbliższą Okręgową Stację Chemiczno-Rolniczą.

Co to są wapna dolomitowe i czym się różnią?

Odpowiedź eksperta: nawozy dolomitowe powstają w wyniku skruszenia skał osadowych, tzw. dolomitów. Mikroskopowa struktura tego surowca w większości składa się z węglanu wapnia i niedużej ilości węglanu magnezu. Stąd w większości są to nawozy wapniowo-magnezowe, które oprócz funkcji odkwaszającej dostarczają również magnezu przyswajalnego dla roślin uprawnych. Dolomit to nawóz naturalnego pochodzenia z okresu dewońskiego. Choć charakteryzuje się niższą reaktywnością niż wapno węglanowe, wyróżnia się wysoką zawartością magnezu – nawet do 16% MgO. Warto zaznaczyć, że jony magnezu wykazują o 40% większą zdolność odkwaszania gleby w porównaniu do jonów wapnia.

Co to jest wapno kredowe jeziorne i czym się różni od innych?

Odpowiedź eksperta: węglanowe wapno kredowe jeziorne oznaczane jako odmiana 06a, to nawóz o bardzo drobnej strukturze. Jednak niska zawartość CaCO3 w stosunku do nawozów pochodzących z przerobu skał wapiennych odmiany 04 czyni go wybitnie mniej wydajnym i efektywnym.

Wapno odpadowe – co to jest?

Odpowiedź eksperta: istnieją także wapna odpadowe, tzw. pocelulozowe i inne. Przydatność rolnicza wapna odpadowego jest zróżnicowana. Stosowanie takich nawozów może mieć negatywny wpływ na glebę i zdrowie produktów. Takie wapno obowiązkowo należy badać chemicznie, ponieważ istnieje wysokie ryzyko skażenia powierzchni pól wysokotoksycznymi metalami ciężkimi. Jednak nawet bardzo duża ostrożność może nie być wystarczająca. Otóż stacje chemiczno-rolnicze ustalają jedynie zawartość dwóch podstawowych pierwiastków ciężkich: kadmu i ołowiu. Inne substancje toksyczne nie są identyfikowane w takich badaniach. Cena takiego „wapna” może wahać się od 1zł do 15zł za tonę, co powinno wzbudzić wzmożoną czujność każdego rolnika.

Jak rozpoznać dobre wapno węglanowe ?

Odpowiedź eksperta: najprostszym sposobem rozpoznania dobrej jakości wapna węglanowego jest zbadanie stopnia jego rozdrobnienia. Można wykonać prosty test, który dużo powie o jakości wapna węglanowego. Po wsypaniu dwóch łyżek wapna do szklanki wody powinniśmy uzyskać rodzaj „mleczka” w zawiesinie. Produkty słabej jakości pozostawią piasek lub inne domieszki na dnie szklanki. Należy także zwrócić uwagę na atest producenta uzyskany w Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolniczej lub Instytucie Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Dobre wapno węglanowe powinno zawierać ponad 90 proc. czystego składnika CaCO3, co w przeliczeniu na masę tlenkową daje odpowiednio około 50-52 proc. CaO. Nie powinno zawierać wody ani innych dodatkowych substancji. W przypadku wapna z magnezem, przeważnie będziemy mieć do czynienia z dolomitem, które oprócz funkcji odkwaszającej dostarcza również magnezu przyswajalnego dla roślin uprawnych. 

Co to jest reaktywność wapna?

Odpowiedź eksperta: reaktywność wapna nawozowego to czynnik wskazujący jakość nawozu. Innymi słowy, im większa reaktywność tym lepiej. Przy czym wyraźnego rozróżnienia wymaga wapno w formie tlenkowej (palone- budowlane) oraz wapno węglanowe. W wypadku wapna tlenkowego reaktywność wynika ze składu chemicznego preparatu (zawartości CaO). Natomiast reaktywność wapna węglanowego (CaCO3) wynika ze stopnia rozdrobnienia półproduktu. Oczywiście, im drobniejsze frakcje tym reaktywność będzie większa.

Jaki jest skład wapna granulowanego, co jest substancją czynną? Jaka jest jego reaktywność?

Odpowiedź eksperta: wapno granulowane to zawsze wapno węglanowe, gdyż nie da się zgranulować wapna tlenkowego (palonego-budowlanego). Wzór chemiczny takiego wapna to CaCO3, co często nie jest właściwie rozumiane przez odbiorców. Dzieje się tak dlatego, że producenci przeliczają wapno węglanowe na wapno tlenkowe CaO i podają skład chemiczny jako np. 50 proc. CaO. Wówczas 50 proc. nawozu stanowi czysty tlenek wapnia (CaO) w ogólnej masie pierwiastkowej. Trzeba pamiętać, że jest to jedynie, narzucona przez ustawodawcę, obligatoryjna forma prezentacji zawartości produktu. W rzeczywistości jednak, dobre wapno węglanowe powinno zawierać ponad 90 proc. węglanu wapnia CaCO3.

Jakie są zalety wapna granulowanego?

Odpowiedź eksperta: główną zaletą nawozów granulowanych jest ich łatwa przyswajalność przez podłoże glebowe. Jak wiadomo, bezpośrednio wpływa to na wysokość plonów. Nie należy również zapomnieć o łatwości i ekonomiczności wysiewu wapna granulowanego. Zapewnia ono wysoki komfort pracy oraz dużą dokładność procesu wapniowania. Szczególnie godne rekomendacji są wysoko reaktywne, granulowane preparaty wapniowe przechowywane w workach typu big-bag. Ułatwiają transport i użytkowanie nawozu.

Wapno granulowane – sposób na szybkie odkwaszenie gleby.

Jak odróżnić prawdziwy granulat wapna nawozowego od podróbek?

Odpowiedź eksperta: wielu rolników, szukając złudnych oszczędności, daje się oszukiwać i kupuje tzw. „pseudogranulat”. Jest to zwykły, drobno zmielony kamień. Jego wartości użytkowe są bardzo ograniczone. Niska aktywność chemiczna takiego „produktu” powoduje jego znikome oddziaływanie na środowisko glebowe. Odróżnienie granulatu wapiennego od podróbek jest banalnie proste. Wystarczy w tym celu wsypać próbkę produktu, np. 2-3 łyżki stołowe do szklanki zimnej wody. Jeśli niemal natychmiast uzyskujemy „mleczną” zawiesinę – wówczas mamy do czynienia z produktem oryginalnym. Jeśli zaś po chwili na dnie szklanki pozostają drobne kamyczki – bez wątpliwości mamy do czynienia z próbą oszustwa.

Czy warto kupować wapno z magnezem?

Odpowiedź eksperta: w przypadku gleb o odczynie kwaśnym o pH 5,0 i niższym drastycznie rosną straty magnezu spowodowane wymywaniem, a zwiększona dostępność jonów glinu pogarsza jego pobieranie. Dlatego intensywne nawożenie gleb magnezem bez zmiany ich odczynu nie jest w pełni skuteczne. W tym przypadku najlepsze efekty daje zastosowane wapna z magnezem, które podniesie odczyn gleby i jednocześnie dostarczy roślinom  niezbędnego magnezu.

Kiedy najlepiej kupować wapno nawozowe?

Odpowiedź eksperta: wapno nawozowe można nabywać przez cały rok, o ile pozwalają na to jego warunki przechowywania. Istotne jest by w okresach kiedy warunki atmosferyczne są niesprzyjające, nie ulegało zniszczeniu poprzez zmrożenie (dla wapna wilgotnego granulowanego) czy zwilgocenie. W przypadku dobrej jakości wapna granulowanego zakupu można dokonać po sezonie tj. w styczniu-lutym oraz czerwcu-lipcu. Wielu producentów stosuje wówczas zachęcające rabaty sezonowe.

Jak uzyskać dopłatę do wapna nawozowego?

Odpowiedź eksperta: w Polsce tylko w niektórych województwach jest możliwość starania się o  dofinansowanie do zakupu wapna nawozowego. Na uwagę zasługuje fakt, iż dotację w obrębie województw z roku na rok mogą ulec zmianie, a system składania wniosków niemal corocznie jest inny. W związku z tym najlepiej skontaktować się w celu zasięgnięcia pełnej informacji z najbliższą Okręgową Stacją Chemiczno-Rolniczą lub z Izbą Rolniczą działającą w danym okręgu.

W jakim opakowaniu warto kupować wapno?

Odpowiedź eksperta: wybór formy opakowania wapna nawozowego uzależniony jest od potrzeb konsumenta, czyli przeznaczenia wapna i możliwości jego magazynowania. Dla dużych gospodarstw rolnych wygodnym opakowaniem są opakowania typu big-bag, o pojemności od 500 do 1200 kg. Wyposażone są one w foliową wkładkę zabezpieczającą przed zawilgotnieniem. Zakup tak zabezpieczonego, suchego nawozu pozwala na wypracowanie istotnych oszczędności. Łatwo sobie wyobrazić, że w przypadku preparatu wapniowego o wilgotności 30 proc. na 100 zakupionych worków aż 30 zawiera tylko wodę. Po doliczeniu kosztów transportu, początkowa niska cena takiego produktu staje się zdecydowanie mniej korzystna. W związku z tym rekomendujemy kupno nawozów całkowicie suchych, tj. pozbawionych domieszki wody.

Dlaczego wapno granulowane jest droższe od innych form nawozów wapniowych?

Odpowiedź eksperta: na cenę wapna ma wpływ wiele czynników. Najważniejszym jest jakość półproduktu (surowca), z którego granulat jest uzyskiwany. Czynnikiem cenotwórczym jest również długi i technologicznie zaawansowany proces produkcji granulatu. Rozpoczyna się on od pozyskania „surowej” skały w kopalniach odkrywkowych. Jego kolejne etapy przebiegają poprzez kruszenie skał, oczyszczenie półproduktu z uciążliwych domieszek, mielenie w młynach kulowych, suszenie i granulowanie. Dodatkowo dochodzą koszty transportu, magazynowania oraz obsługi rynku i badań naukowych zapewniających utrzymanie wysokiej jakości produktu.

Jak przechowuje się wapno granulowane?

Odpowiedź eksperta: wapno granulowane, podobnie jak w przypadku innych nawozów granulowanych, należy przechowywać w suchym miejscu uniemożliwiając tym samym jego zawilgocenie czy przemarzanie. Wapno węglanowe granulowane pod wpływem wody nie zmieni swojego składu chemicznego natomiast może ulec osłabieniu struktura granulek.