10-06-2019

Artykuły

Pobierz PDF Znaczenie wapnia i magnezu w uprawie tytoniu

WAPNOWANIE UPRAWY TYTONIU

 Tytoń najlepiej plonuje na glebach o odczynie kwaśnym i słabo kwaśnym o pH 5,1–6,5. Jeżeli odczyn gleby jest obojętny lub zasadowy, to jakość liści ulega zdecydowanemu obniżeniu, a dodatkowo rośliny mogą być porażane przez zgorzel korzeniową. Nadmierna zawartość wapnia w glebie może nasilać też występowanie zgnilizny pędu u tytoniu. Jednak biorąc pod uwagę warunki, z jakimi stykają się rolnicy w Polsce, zdecydowanie częściej występują zagrożenia dla upraw tytoniu wywoływane zbyt wysokim stopniem zakwaszenia i niedoborami wapnia i magnezu.

Skutki braku wapnia w roślinie są bardzo poważne. W takich sytuacjach dochodzi do zwiększonej przepuszczalności tkanek i zaburzeń podstawowych funkcji komórkowych. Niedobór jest widoczny na młodszych częściach roślin i objawia się na korzeniach (słabo wykształcone, cieniutkie, powyginane i często zwinięte), liście zasychają a ich zakończenia są haczykowato wygięte. W przypadku znacznego niedoboru wapnia roślina nie wykształca też kwiatostanu, a stożek wzrostu zamiera. Z kolei brak stożka wzrostu powoduje, że starsze liście stają się grubsze, zwłaszcza ich nerwy. Kiedy niedobór występuje w fazie kwitnienia większość pąków kwiatowych i kwiatów odpada, a te które pozostają mają uschnięty okwiat. Liście znajdujące się niżej na łodydze zazwyczaj pozostają niezmienione.      

Magnez jest również bardzo ważnym makroskładnikiem w uprawie tytoniu. Wielu rolników nie docenia znaczenia tego pierwiastka i często pomija go w nawożeniu gleby. Składnik ten jest m.in. głównym budulcem chlorofilu, aktywatorem wielu enzymów, bierze udział w tworzeniu ściany komórkowej i jest regulatorem gospodarki energetycznej rośliny. Objawem niedoboru magnezu jest chloroza liści. Przypomnijmy, że polega ona na zmianie zabarwienia i struktury powierzchniowej liści. Blaszki liściowe pomiędzy nerwami tracą wówczas swój naturalnie zielony kolor i żółkną, czasem wręcz bieleją. Nerwy pozostają zielone, co nadaje liściom charakterystyczny „marmurkowaty” wygląd. Liście są matowe, bladożółte, ale jednocześnie nie ulegają zwijaniu czy deformacji. Czasem pojawiają się na nich brunatne plamki, które podczas suszenia liści wykruszają się. Żółknięcie rozpoczyna się od wierzchołka i obrzeży liścia i z czasem postępuje ku środkowi i podstawie blaszki. Silny niedobór magnezu prowadzi ostatecznie do obumarcia liści tytoniu, kwitnienie opóźnia się, czasem nawet zamiera. Skutkiem tego nasiona są bardzo słabej jakości. Objawy niedoboru mogą być widoczne we wszystkich fazach rozwojowych, ale są szczególnie intensywne podczas gwałtownego wzrostu liści, czyli pomiędzy 4 a 8 tygodniem od wysadzenia roślin na polu.

Podsumowując przedstawione wyżej informacje stwierdzić należy, że tytoń jest rośliną bardzo wrażliwą na zmiany poziomu pH. Zabiegi wapnowania powinno się więc przeprowadzać po uprzednim zbadaniu stopnia zakwaszenia gleby. Nie zaleca się tez stosowania agresywnych i szybkodziałających preparatów wytwarzanych na bazie wapna tlenkowego. Wskazane jest natomiast wykorzystanie przyjaznych i stopniowo działających nawozów wytwarzanych na bazie silnie rozdrobnionej mączki wapiennej (wapno węglanowe).

Polcalc zdecydowanie rekomenduje wapnowanie gleb pod uprawy tytoniu jesienią, po zbiorach przedplonu. Najkorzystniej jest stosować w tym przypadku produkt Polcalc III Generacji.

Jeśli wyniki badań glebowych lub wcześniejsze doświadczenie rolnika wskazuje na możliwość wystąpienia niedoborów magnezu wskazane jest zastosowanie preparatu SuperMag. Nawóz ten można wykorzystywać również interwencyjnie, w razie wystąpienia symptomów niedoboru magnezu u roślin w fazie wzrostu.

Znaczenie wapnia i magnezu w uprawie tytoniu

W Polsce uprawy różnych odmian tytoniu są popularne od XVIII wieku. Niestety, nadal wielu plantatorów nie docenia znaczenia wapnowania gleb oraz niedoborów wapnia i magnezu dla uzyskania wysokich plonów. Zacznijmy od przypomnienia najistotniejszych informacji. Tytoń ma dość specyficzne wymagania glebowe i cieplne. Z jednej strony jest rośliną mało wymagającą, dobrze plonującą nawet na glebach słabszej jakości, z drugiej zaś wykazującą duże zapotrzebowanie cieplne. W związku z tym w Polsce uprawy tytoniu koncentrują się w dobrze nasłonecznionych, południowych rejonach kraju. Najlepsze warunki do upraw są na stanowiskach po uprawie zbóż. Dla wzrostu i plonowania tytoniu najistotniejsze znaczenie ma odpowiednie zaopatrzenie roślin w takie pierwiastki mineralne, takie jak: azot, fosfor, potas, magnez, wapń i siarka. Pobierane są one w dużych ilościach, od kilkunastu do ponad stu kg/ha. Powinny być zatem dostarczane głównie doglebowo, gdyż jedynie poprzez system korzeniowy rośliny mogą pobrać je w tak znacznych ilościach. Z kolei mikroelementy (bor, miedź, cynk, mangan, molibden, żelazo) przyswajane są w stosunkowo niewielkich dawkach – od kilku gramów do dwóch kg/ha.       

Zabieg wapnowania można też wykonać bardzo wczesną wiosną (przed sadzeniem tytoniu) lub pogłównie. Należy w tym przypadku pamiętać o konieczności zachowania niezbędnych odstępów czasowych pomiędzy wapnowaniem, a zastosowaniem obornika (4 tygodnie) lub nawozów azotowych i fosforowych (2 tygodnie).

Szczegółowe informacje o zastosowaniu obu nawozów można znaleźć tutaj: (Polcalc III Generacji, SuperMag).

Jeśli mają Państwo dodatkowe pytania lub wątpliwości, to zachęcamy do kontaktu z naszymi ekspertami (kliknij TU).